Ենթադրենք՝ անհրաժեշտ է 25,734 կոտորակից հանել ստորակետից հետո նույն քանակով թվանշաններ ունեցող 23,715 կոտորակը։
Գրենք դրանք սովորական կոտորակների տեսքով և կատարենք հանում.
Ինչպես և գումարման ժամանակ, այս գործողությունները հարմար է գրի առնել սյունակով, այսինքն՝ օգտագործել տասնորդական կոտորակների հանման հետևյալ հաշվեկանոնը.
1) Հանելին գրվում է նվազելիի տակ այնպես, որ
հանելիի ստորակետը և թվանշանները լինեն նվազելիի
ստորակետի և համապատասխան կարգերում
գրված թվանշանների տակ։
2) Կոտորակների միջև դրվում է հանման նշանը, և
ներքևում գիծ է տարվում։
3) Ստորակետներն անտեսվում են, և կատարվում է
համապատասխան բնական թվերի հանում։
4) Գծի տակ գրված թվի գրառման մեջ ստորակետ
է դրվում նվազելիի և հանելիի ստորակետների տակ։
Ենթադրենք՝ պետք է 0,7‐ից հանել 0,381։
0,7‐ին երկու զրո կցագրելով՝ կստանանք 0,700։ Այժմ կարող ենք կիրառել հաշվեկանոնը։
0,700
–
0,38
——-
0,319
Առաջադրանքներ
1) Կատարե՛ք հանում.
ա) 3,56 – 2,14=1,42
գ) 111,782 – 65,327=46,455
ե) 0,625 – 0,1= 0,525
բ) 81,22 – 53,12=28,10=28,1
դ) 17,1 – 8,256=9,744
զ) 7,35 – 6,35=1
2) Ինչքանո՞վ է 27,38մ-ը մեծ 13,81 մ‐ից
27,38-13,81=13,57
3) Գտի՛ր *-ը
ա) 7,86 + * = 10,05
10,05-7,86=2,19
գ) 117,18 – * = 38,241
117,18-38,241=76,77
բ) 43,19 + * = 45,114
45,114-43,19=2,95
դ) 53,27 + * = 90
90-53,27=36,37
4) Կատարե՛ք հանում.
ա) 1,037 – 1=0,037
գ) 8,002 – 8=0,002
ե) 107,03 – 56=51,03
բ) 3,263 – 2=1,263
դ) 11,397 – 9=2,263
զ) 34,56 – 29=5,56
5) Ուղղանկյան կողմերի երկարությունները 6,37դմ և 10,01դմ են։ Ուղղանկյան մեծ կողմը փոքրացրել են 3,2 դմ-ով, իսկ փոքր կողմը՝ 5,5 դմ-ով։ Որքա՞ն է ստացված ուղղանկյան պարագիծը։
8,31
6) Գտե՛ք արտահայտության արժեքը.
ա) (0,241 – 0,15) ⋅ 100 + (3,72 + 14,25) ⋅ 10=
19+179,7=198,7
բ) (56,37 – 43,21) ։ 10 – (2,36 – 2,01) ։ 100=
1,6-0,035=1,565
Արտյոմ Մանուկյանի ուսումնական բլոգ 